Ayazma
Moda’da bir çok tarihi ve dini yapı bulunmaktadır. Ama bu yazıda size değil Moda’nın, Türkiye’nin belki de dünya’nın en ilginç dini yapısından bahsedeceğiz; “Ayazma” veya “Aya Ekaterini Kilisesi”
Aya Ekaterini Şapeli ve Ayazma
Önce Ekaterini kimdir diye bakalım. Dorotea milattan sonra 300’lü yılların başında Mısır’da, İskenderiye’de yaşayan bir genç kızdır. Zengin ve elit bir ailenin kızıdır. Dorotea İsa’ya inanıp ve vaftis olunca Ekaterini adını alır. Ekaterini “Taçlandırılmış Taç” anlamına gelmektedir. Sonrasında Ekaterini hristiyanlığık o dönem Roma’da kabul görmediğinden başı kesilerek öldürülür. Ekaterini kilise tarafından azize ilan edilir. Hikaye çeşitli söylentilerle devam eder ama Moda’ya bağlayalım.
1924 senesinde Moda’lı balıkçılar balıkçı barınağı yakınında bir kayadan çıkan su bulurlar. Bu kaynağın etrafında da Ekaterini’ye ait olduğu söylenen ikona bulunur. Üzerine eski bir kilise kalıntısı bulunduğu da söylenmektedir. Bunun üzerine buraya ahşap bir kilise inşa edilir. O tarihten sonra Ekaterini kilisesi ve ayazma olarak anılır.
O yıllarda Süreyya İlmen de Kadıköy’den Moda’yı dolaşıp Fenerbahçeye yürümeyi sağlayacak bir yol yapımına girişir. Hatta bugün Moda Kayıkhane yanında olan merdiveni de inşa ettirir. Ancak merdivenin hemen karşısında ahşap kilise ve ayazma olması nedeni ile hayalindeki yolu yapamaz.
Ayazma ve Koço
Takvimler 1934 yılını gösterdiğinde ahşap yapı yıkılır ve ayazma korunarak buraya Moda Park Lokantası yapılır. Moda Park Lokantası yaygın olarak Koço adıyla bilinmektedir. Mösyö Koço o dönem Mühürdar’da taverna çalıştırmaktadır, burayı da işletmeye başlar. Dört yıl sonra tekne barınağı lokantanın açık kısmı olarak hizmet verir. Koço kapalı kısım olarak da ayazma üzerinden itibaren kara yönünde olacak şekilde bina inşa eder. Bina 1950’li yıllarda bir onarımdan geçer, ayazma ve kilise de onarılır.
İşletmeye dönünce değişimler kaçınılmaz olur. Önce 2000 yılında açık kısım da kapatılır. Ardından 2010’lu yıllarda alttaki barınak kısmı kafeterya olur. Peki bugün için durum nasıl ona da bakalım.
Ayazma’ya nasıl gideriz?
Aya Ekaterini kilisesine ve ayazmaya giriş Moda iskelesine inerken Koço’nun restoran girişinden hemen önceki demir kapıdan olmaktadır. Bu kapı aynı zamanda işletmenin mutfağına da geçen servis kapısıdır. Kapı üzerinde “Ayazma” yazısı bulunmaktadır, bilmeyenler için kolaylık sağlar. Keza mekan izinsiz giriliyormuş hissi uyandırabilecek sessizliktedir.
Bu kapıdan girince dümdüz yürüyün, sağınızda aşağı inen merdivenleri göreceksiniz. Küçük uyarı tabelaları da bulunmakta. Bir merdiven daha inince kilisenin giriş kapısı karşınıza çıkar.
Kilise içinde neler görebiliriz? Ne yapabiliriz?
Kilise içinde karşınıza ilk olarak bir merdiven daha çıkar, bununla kilise zeminine ulaşırsınız. Hemen karşınızda mum yakabileceğiniz bir platform vardır. Solunuzda Ayazma’ya ait mermer çeşmeyi görebilirsiniz. Çeşme eskiden kayadan çıkan kaynak suyuna sahipken, bugün şebeke suyu akmaktadır. Bunun haricinde tüm duvarlar ikonalar ve çeşitli dini resimlerle doludur.
Ziyaretçiler mum dikerek dilekte bulunabilir. Genelde iş, para eğitim dileklerinde bulunuluyor. Ekaterini 18 yaşında öldürüldüğünden aşk konusnda dilek dilenmeyeceğini öğreniyoruz. Her pazartesi günü Metropoliten Kilisesinden rahipler gelip dualar ediyor, ziyaretçi kabul ediyorlar. Diğer günlerde de bu tek kişilik kiliseyi ziyaret edebilirsiniz.
Aya Ekaterini Kilisesi dünyada bir restoran içinde yer alan tek kilisedir. Önemli bir tarihi, kültürel ve dini mirastır.
Kaynaklar: Kültür Envanteri , Ekşi Sözlük , Mimdap
Elinizde Ayazma ve Kilise’ye ait eski dönem fotografları varsa bizimle paylaşmak ister misiniz? Lütfen iletişim sayfamızı kullanınız.